კანადა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე სოციალურად განვითარებული ქვეყანაა. (1) იგი ასევეა ერთ-ერთი ყველაზე მიგრაციაზე ორიენტირებული ქვეყანაც. მისი პოლიტიკა მრავალფენოვნებაზე ორიენტირებული საკანმდობლებო სისტემას ერთ-ერთ პრიორიტედად მიიჩნევს. (2)
ასევე, ქვეყანა ერთ-ერთ მსოფლიოს მულტიკულტურულ ცენტრად თვლება. მისი დემოგრაფიული კომპოზიციის 20% ქვეყნის გარეთ არიან დაბადებულნი. (4) ქვეყნის სხვა დემოგრაფიული დაჯგუფებებია აბორიგენი და კვებეკელი ფრანგები.
ემიგრანტების (მათ შორის ქართველების) უმრავლესობა ონტარიოს პროვინციაში არსებულ ქალაქ ტორონტოში ცხოვრობს. ტორონტოს მოსახლეობის 46% (თითქმის ნახევარი) ემიგრანტია. საემიგრაციო ქვეყნების უმაღლესი სამი წყარო ინდოეთის, ჩინეთის, და ფილიპინეთის ქვეყნებს შეადგენს. (5)
ქვეყნის მიგრაციის პოლიტიკის და სოციალური პროგრამების გამო მას მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მრავალრიცხოვანი განათლებული მოსახლეობა ყავს. (6) თუმცა, სამწუხაროდ ქვეყანა კანადის გარეთ აღებულ მანდატს ძირითადად არ ცნობს. მეტი ინფორმაციის მისაღებად კანადის განათლებაზე დააკლიკეთ აქ.
კანადის საკანონმდებლო სისტემა ინგლისურ-ამერიკულ ზოგად სამართებლივ სისტემას მისდევს. იგი განსხვავდება ევროპული სამართალისაგან. ამის შესახებ მეტი ინფორმაციის მისაღებად შეგიძლიათ მიყვეთ ამ ლინკს.
კანადას ასევე აქვს განსხვავებული (უფრო გართულებული) საგადასახადო სისტემა საქართველოსთან შედარებით. საგადასახადო სისტემას განაგებს კანადის საშემოსავლო სააგენტო. სააგენტო აკისრებს კანადაში არსებული თითქმის ყველა საწარმოს და სრულასაკიან პირს თავიანთი შემოსავლის გარკვეული პროცენტის გადახდას. საგადასახადო პერიოდი წელიწადში ერთხელ გაზაფხულობით არის. მეტი ინფორმაციის მისაღებად დააკლიკეთ აქ.
კანადა განსაკუთრებულად ზრუნავს სოციალურად დაუცველთა და მზრუნველობა მოკლებულთათვის. სოციალური პროგრამები როგორიცაა უფასო ჯანდაცვა, დაბალშემოსავლიანი ოჯახების მზრუნველობა, და რეგიონალური ხელშეწყობის პროგრამები აადვილებს ემიგრანტთა ცხოვრებას ქვეყანაში. ამ პროგრამებზე მეტი ინფორმაცია შეგიძლიათ რომ მოიძიოთ სერვის კანადას საიტზე.
კანადის კლიმატი საკმაოდ მრავალფეროვანია, თუმცა ძირითადად იგი სიცივით გამოირჩევა. საშუალოდ, ქვეყნის ყველაზე ცხელი ტემპერატურა ივლისის თვეში 25 ცელსიუსს აღწევს. (3)
ტორონტო
ვინაიდან ახალი ჩამოსულების უმრავლესობა საწყის ეტაპზე კანადის ქალაქ ტორონტოში ბინავდება, მომდევნო დისკუსიები გაკეთდება კონკრეტულად ამ ქალაქის შესახებ.
მრავალი მაჩვენებლის მიხედვით, ქალაქი ტორონტო, მსოფლიოში ყველაზე ცხოვრებად ქალაქად ითვლება. იგი კანადის მაშტაბით ყველაზე ძვირადღირებულ ქალაქიცაა. (7) ერთ-ერთი ვებ-საიტი კვლევის შედეგად ადგენს რომ საშუალო ოჯახი ტორონტოში დახარჯავს $55,000-დან $65,000-მდე ერთი წლის განმავლობაში. (8)
ტორონტოს ძირითადი საცხოვრებელი ადგილების კატეგორია შეადგენს კერძობინას, კონდომინიუმს, და რენტის ბინას. საცხოვრებელი ადგილი შეგიძლიათ იქირავოთ, დააფინანსოთ ან იყიდოთ. 3 ოთახიანი ბინის საშუალო ქირაობის ფასი $1,495-ია, 2 ოთახიანის - 1,269, ხოლო 1-ის - 1,085. (8) ახალ-ჩამოსულთათვის ბინის ქირაობა შესაძლებელია გარკვეული საიტის მეშვეობით (მაგ kijiji.com) ან ქალაქის გარშემო "For Rent"-ის ნიშნების მოძიებით. მეტი ინფორმაცია შეგიძლიათ მოიძიოთ კანადის ოფიციალურ გვერდზე.
ქალაქ ტორონტოს ერთი ქართული დიასპორა Bathurst Street North-ის და Steeles Avenue West-ის გადაკვეთაზე მდებარეობს.
ქალაქს აქვს ცენტრალიზირებული სატრანსპორტო სისტემა რომელიც ქალაქ ტორონტოს მფლობელობაშია. სახალხო სატრანსპორტო სისტემას განანაგებს ტორონტოს სატრანსპორტო ორგანო ან TTC (Toronto Transit Commission). ამ დროისთვის TTC-ით ქალაქში მგზავრობის ერთი გზის ღირებულობა (დანიშნულების ადგილის მიუხედავად) შეადგენს $3-ს. მოქალაქეებს ასევე აქვთ მგზავრობის პასის აღების საშუალება რაც ერთი თვით TTC-ს შეუზღუდავად გამოყენების უფლებას მოგცემთ -$120. მეტი ინფორმაციისთვის შეამოწმეთ ტორონტოს სატრანსპორტო ორგანოს მთავარი საიტი.
ქალაქში ცხოვრებისთვის შესაძლოა დაგჭირდეთ ავტომობილის ყოლა. ავტომობილის მფლობელობა მოითხოვს მრავალ დოკუმენტაციას, სამოქალაქო წესების ცოდნას და პირდაპირ ხარჯებს. ტარების უფლებისთვის აუცილებელია რომ იქონიოთ ტარების მოწმობა. ონტარიოს აქვს 15-მდე ტარების ლიცენზიის კატეგორია. (9) პატარა მანქანის ტარების მოწმობის კატეგორიას ეწოდება "G" კატეგორია. "G" ლიცენზიის მქონე პიროვნებას ენიჭება სრულუფლებიანი მძღოლის ტიტული. თუმცა "G" ლიცენზიის მიღებამდე პიროვნებამ უნდა გაიაროს "G1" და "G2" კატეგორიის ტესტირებები ლიცენზიების ასაღებად. "G1"-ის ლიცენზია მის მფლობელს მხოლოდ შეზღუდული პრაქტიკანტის ტარების უფლებებს ანიჭებს, ხოლო "G2"-ს კატეგორია კი სრულუფლებიანი მძღოლის ტიტული ზოგიერთი შეზღუდვებით ითვლება.
მეტი ინფორმაციისთვის უფლებებზე და კანონებზე შეამოწმეთი ქვემოთ ნახსენები ონტარიოს სატრანსპორტო სამინიტროს საიტები:
https://www.ontario.ca/page/get-g-drivers-licence-new-drivers
https://www.ontario.ca/page/drive-ontario-visitors
http://settlement.org/ontario/daily-life/transportation/driver-s-licence/i-have-a-driver-s-licence-from-another-country-how-do-i-get-an-ontario-driver-s-licence/
ქალაქის გარშემო ორიენტაცია მომდევნო მექნიზმებით შეიძლება:
1. ინტერნეტით. Google Maps შეიცავს ალბათ ყველა განახლებულ ადგილმდებარეობის განმსაზღვრელი სისტემას
2. ქაღალდის რუკით. მისი შეძენა უმეტეს სასურსათო ან საკონვინიენცო მაღაზიაში შეგეძლებათ
3. ავტობუსის გაჩერებებზე მოთავსებული რუქებით
ასევე, ქვეყანა ერთ-ერთ მსოფლიოს მულტიკულტურულ ცენტრად თვლება. მისი დემოგრაფიული კომპოზიციის 20% ქვეყნის გარეთ არიან დაბადებულნი. (4) ქვეყნის სხვა დემოგრაფიული დაჯგუფებებია აბორიგენი და კვებეკელი ფრანგები.
ემიგრანტების (მათ შორის ქართველების) უმრავლესობა ონტარიოს პროვინციაში არსებულ ქალაქ ტორონტოში ცხოვრობს. ტორონტოს მოსახლეობის 46% (თითქმის ნახევარი) ემიგრანტია. საემიგრაციო ქვეყნების უმაღლესი სამი წყარო ინდოეთის, ჩინეთის, და ფილიპინეთის ქვეყნებს შეადგენს. (5)
ქვეყნის მიგრაციის პოლიტიკის და სოციალური პროგრამების გამო მას მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მრავალრიცხოვანი განათლებული მოსახლეობა ყავს. (6) თუმცა, სამწუხაროდ ქვეყანა კანადის გარეთ აღებულ მანდატს ძირითადად არ ცნობს. მეტი ინფორმაციის მისაღებად კანადის განათლებაზე დააკლიკეთ აქ.
კანადის საკანონმდებლო სისტემა ინგლისურ-ამერიკულ ზოგად სამართებლივ სისტემას მისდევს. იგი განსხვავდება ევროპული სამართალისაგან. ამის შესახებ მეტი ინფორმაციის მისაღებად შეგიძლიათ მიყვეთ ამ ლინკს.
კანადას ასევე აქვს განსხვავებული (უფრო გართულებული) საგადასახადო სისტემა საქართველოსთან შედარებით. საგადასახადო სისტემას განაგებს კანადის საშემოსავლო სააგენტო. სააგენტო აკისრებს კანადაში არსებული თითქმის ყველა საწარმოს და სრულასაკიან პირს თავიანთი შემოსავლის გარკვეული პროცენტის გადახდას. საგადასახადო პერიოდი წელიწადში ერთხელ გაზაფხულობით არის. მეტი ინფორმაციის მისაღებად დააკლიკეთ აქ.
კანადა განსაკუთრებულად ზრუნავს სოციალურად დაუცველთა და მზრუნველობა მოკლებულთათვის. სოციალური პროგრამები როგორიცაა უფასო ჯანდაცვა, დაბალშემოსავლიანი ოჯახების მზრუნველობა, და რეგიონალური ხელშეწყობის პროგრამები აადვილებს ემიგრანტთა ცხოვრებას ქვეყანაში. ამ პროგრამებზე მეტი ინფორმაცია შეგიძლიათ რომ მოიძიოთ სერვის კანადას საიტზე.
კანადის კლიმატი საკმაოდ მრავალფეროვანია, თუმცა ძირითადად იგი სიცივით გამოირჩევა. საშუალოდ, ქვეყნის ყველაზე ცხელი ტემპერატურა ივლისის თვეში 25 ცელსიუსს აღწევს. (3)
ტორონტო
ვინაიდან ახალი ჩამოსულების უმრავლესობა საწყის ეტაპზე კანადის ქალაქ ტორონტოში ბინავდება, მომდევნო დისკუსიები გაკეთდება კონკრეტულად ამ ქალაქის შესახებ.
მრავალი მაჩვენებლის მიხედვით, ქალაქი ტორონტო, მსოფლიოში ყველაზე ცხოვრებად ქალაქად ითვლება. იგი კანადის მაშტაბით ყველაზე ძვირადღირებულ ქალაქიცაა. (7) ერთ-ერთი ვებ-საიტი კვლევის შედეგად ადგენს რომ საშუალო ოჯახი ტორონტოში დახარჯავს $55,000-დან $65,000-მდე ერთი წლის განმავლობაში. (8)
ტორონტოს ძირითადი საცხოვრებელი ადგილების კატეგორია შეადგენს კერძობინას, კონდომინიუმს, და რენტის ბინას. საცხოვრებელი ადგილი შეგიძლიათ იქირავოთ, დააფინანსოთ ან იყიდოთ. 3 ოთახიანი ბინის საშუალო ქირაობის ფასი $1,495-ია, 2 ოთახიანის - 1,269, ხოლო 1-ის - 1,085. (8) ახალ-ჩამოსულთათვის ბინის ქირაობა შესაძლებელია გარკვეული საიტის მეშვეობით (მაგ kijiji.com) ან ქალაქის გარშემო "For Rent"-ის ნიშნების მოძიებით. მეტი ინფორმაცია შეგიძლიათ მოიძიოთ კანადის ოფიციალურ გვერდზე.
ქალაქ ტორონტოს ერთი ქართული დიასპორა Bathurst Street North-ის და Steeles Avenue West-ის გადაკვეთაზე მდებარეობს.
ქალაქს აქვს ცენტრალიზირებული სატრანსპორტო სისტემა რომელიც ქალაქ ტორონტოს მფლობელობაშია. სახალხო სატრანსპორტო სისტემას განანაგებს ტორონტოს სატრანსპორტო ორგანო ან TTC (Toronto Transit Commission). ამ დროისთვის TTC-ით ქალაქში მგზავრობის ერთი გზის ღირებულობა (დანიშნულების ადგილის მიუხედავად) შეადგენს $3-ს. მოქალაქეებს ასევე აქვთ მგზავრობის პასის აღების საშუალება რაც ერთი თვით TTC-ს შეუზღუდავად გამოყენების უფლებას მოგცემთ -$120. მეტი ინფორმაციისთვის შეამოწმეთ ტორონტოს სატრანსპორტო ორგანოს მთავარი საიტი.
ქალაქში ცხოვრებისთვის შესაძლოა დაგჭირდეთ ავტომობილის ყოლა. ავტომობილის მფლობელობა მოითხოვს მრავალ დოკუმენტაციას, სამოქალაქო წესების ცოდნას და პირდაპირ ხარჯებს. ტარების უფლებისთვის აუცილებელია რომ იქონიოთ ტარების მოწმობა. ონტარიოს აქვს 15-მდე ტარების ლიცენზიის კატეგორია. (9) პატარა მანქანის ტარების მოწმობის კატეგორიას ეწოდება "G" კატეგორია. "G" ლიცენზიის მქონე პიროვნებას ენიჭება სრულუფლებიანი მძღოლის ტიტული. თუმცა "G" ლიცენზიის მიღებამდე პიროვნებამ უნდა გაიაროს "G1" და "G2" კატეგორიის ტესტირებები ლიცენზიების ასაღებად. "G1"-ის ლიცენზია მის მფლობელს მხოლოდ შეზღუდული პრაქტიკანტის ტარების უფლებებს ანიჭებს, ხოლო "G2"-ს კატეგორია კი სრულუფლებიანი მძღოლის ტიტული ზოგიერთი შეზღუდვებით ითვლება.
მეტი ინფორმაციისთვის უფლებებზე და კანონებზე შეამოწმეთი ქვემოთ ნახსენები ონტარიოს სატრანსპორტო სამინიტროს საიტები:
https://www.ontario.ca/page/get-g-drivers-licence-new-drivers
https://www.ontario.ca/page/drive-ontario-visitors
http://settlement.org/ontario/daily-life/transportation/driver-s-licence/i-have-a-driver-s-licence-from-another-country-how-do-i-get-an-ontario-driver-s-licence/
ქალაქის გარშემო ორიენტაცია მომდევნო მექნიზმებით შეიძლება:
1. ინტერნეტით. Google Maps შეიცავს ალბათ ყველა განახლებულ ადგილმდებარეობის განმსაზღვრელი სისტემას
2. ქაღალდის რუკით. მისი შეძენა უმეტეს სასურსათო ან საკონვინიენცო მაღაზიაში შეგეძლებათ
3. ავტობუსის გაჩერებებზე მოთავსებული რუქებით
წყაროები
(1) http://www.socialprogressimperative.org/countries/CAN/
(2) http://www.immigrationworld.com/etc/top-10-countries-where-you-can-immigrate-and-settle-easily/
(3) http://yourcanada.ca/climate/
(4) https://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/as-sa/99-010-x/99-010-x2011001-eng.cfm
(5) http://canadaimmigrants.com/immigrants-in-toronto/
(6) https://fortunehub.net/2015/12/11/10-of-the-most-educated-countries-in-the-world/
(7) https://ourworld.unu.edu/en/the-worlds-most-liveable-cities
(8) http://settlement.org/ontario/housing/living-in-ontario/cost-of-living-in-ontario/what-are-the-monthly-living-expenses-for-a-family-of-3/
(9) http://www.mto.gov.on.ca/english/driver/
(10) http://settlement.org/ontario/housing/rent-a-home/basics/how-much-does-it-cost-to-rent-an-apartment-in-ontario/
